Ciekawe informacje na temat zlecenia
Paliwo lotnicze JET-A1 – cechy i zastosowanie
JET-A1 to rodzaj paliwa lotniczego, które jest powszechnie używane w branży lotniczej, w szczególności w samolotach komercyjnych i wojskowych. Jest to paliwo naftowe, które spełnia bardzo rygorystyczne wymagania, wyznaczone m.in. przez takie organizacje jak American Society for Testing and Materials (ASTM) i International Air Transport Association (IATA).
Jego specyfika wymaga zapewnienia specjalnych procedur obsługi i przechowywania. Jest to niezbędne, by zagwarantować wydajność turbinowych silników lotniczych i pełne bezpieczeństwo osób korzystających z samolotów odrzutowych, turbośmigłowych czy helikopterów napędzanych tego rodzajem paliwa. Jego cechy charakterystyczne to:
- temperatura zapłonu (czyli temperatura, w której emituje opary, które mogą zapalić się w obecności otwartego ognia lub iskry) wynosząca zazwyczaj powyżej 38°C),
- duża zawartość energii na jednostkę objętości,
- stosunkowo niska temperatura zamarzania (zwykle około -47°C), co sprawia, że pozostaje w stanie ciekłym nawet na wysokości przelotowej.
JET-A1 odgrywa kluczową rolę w branży lotniczej na całym świecie. To niezawodne i wydajne źródła energii dla silników lotniczych. Jednak by takim pozostało, musi być magazynowane zgodnie z określonymi standardami. W tym obszarze jesteśmy w stanie zapewnić pełne wsparcie, dostarczając niezawodne i przetestowane w najbardziej ekstremalnych warunkach stalowe zbiorniki na paliwo lotnicze.
Bezpieczne magazynowanie paliwa JET A-1
Z takich projektów jesteśmy szczególnie dumni, ponieważ pozwalają nam w pełni udowodnić nasze konstrukcyjno-technologiczne kompetencje. Zlecenie obejmowało zaprojektowanie, wyprodukowanie i dostarczenie na lotnisko położone na północy Norwegii dwóch zbiorników na paliwo lotnicze JET A-1. Są to jednokomorowe, dwupłaszczowe zbiorniki naziemne o osi poziomej, spełniające konstrukcyjnie i materiałowo wymagania dotyczące magazynowania tego typu paliwa.
Oto najważniejsze parametry techniczne zbiorników na paliwo lotnicze:
- każdy z nich ma pojemność 80 m3, co oznacza że łącznie pomieszczą 160 000 litrów paliwa JET A-1,
- średnica zbiorników wynosi 2900 mm, a ich długość sięga 14,5 m,
- orurowanie oraz kołnierze wykonane zostały ze stali nierdzewnej, co zapewnia wysoką odporność na warunki atmosferyczne oraz trwałość,
- zostały wykonane ze stali przystosowanej do pracy w ekstremalnych temperaturach od -40 do +50°C, co gwarantuje ich niezawodność w każdych warunkach klimatycznych,
- każdy z nich posiada denniczki (wanienki) ociekowe, co zmniejsza ryzyko negatywnego wpływu na środowisko w przypadku niekontrolowanego wycieku,
- zastosowane zostało specjalne rozwiązanie konstrukcyjne (będące standardem dla tego typu zbiorników) polegające na pochyleniu 2% zbiornika w stronę denniczek ociekowych,
- wewnątrz każdego ze zbiorników znajduje się ramię pływające DN 100, które kontroluje poziom paliwa i zapewnia dokładny pomiar.
Po dostarczeniu na lotnisko zbiorniki zostały posadowione w niewielkiej odległości, równolegle w stosunku do siebie. To pozwoliło na zainstalowanie specjalnie zaprojektowanej platformy, która ułatwia dostęp do kołnierzy oraz umożliwia wygodną konserwację i eksploatację. Do platformy prowadzą dwie pary schodów, zamontowane na jednym z dłuższych boków każdego ze zbiorników.
Bezpieczeństwo i zgodność z normami
Sposób i warunki magazynowania paliwa lotniczego JET A-1 warunkuje nie tylko to, czy zachowa ono swoje właściwości fizyko-chemiczne, ale także to, czy nie pojawi się ryzyko skażenia środowiska lub zagrożenia zdrowia lub życia osób mających kontakt z tego typu substancją. Wymagane jest więc stosowanie odpowiednich zabezpieczeń antykorozyjnych. Wykonane przez nas zbiorniki na paliwo lotnicze zabezpieczone zostały wewnętrznie powłoką Hempel Hempoline Defend 400-Cure 72, a zewnętrznie – powłoką o najwyższym standardzie C5. To zwiększa trwałość konstrukcji i gwarantuje niezawodną eksploatację zbiorników przez długie lata.
Dodatkowo zbiorniki spełniają wytyczne standardu stosowanego w krajach nordyckich, w tym w Norwegii, Szwecji, Danii, Finlandii i na Islandii. Zgodnie z nim w zbiornikach przeznaczonych do przechowywania paliw płynnych (w tym paliwa takiego jak JET A-1) integralną część konstrukcji powinien stanowić dodatkowy przedział zwany „bund”. Powinien on być tak zaprojektowany, by pomieścić określony procent całkowitej objętości głównej komory, który zazwyczaj wynosi 10%. Oznacza to, że jeśli nastąpi wyciek lub przepełnienie głównej komory, bund będzie w stanie zatrzymać co najmniej 10% rozlanej substancji. Wspomniany standard wymaga również tego, by ten dodatkowy przedział był zbudowany z odpowiednich materiałów, był odpowiednio zabezpieczony powłoką antykorozyjną i miał odpowiednią konstrukcję, która jest w stanie sprostać konkretnym właściwościom przechowywanego paliwa. Pełni więc rolę zabezpieczającą – zapobiega skażeniu środowiska i minimalizuje ryzyko w przechowywaniu i obsłudze paliw płynnych.
Jesteśmy dumni, że nasze rozwiązania przyczyniają się do zapewnienia bezpiecznej i ekologicznej infrastruktury lotniczej w Norwegii.
Pochylenie konstrukcyjne zbiornika – zabezpieczenie paliwa lotniczego przed zanieczyszczeniem wodą
W procesie produkcji zbiorników stalowych na paliwo lotnicze standardowo stosowane jest rozwiązanie konstrukcyjne polegające na nachyleniu zbiornika. Dlaczego? Ponieważ zanieczyszczenie paliwa lotniczego wodą mogłoby mieć poważny wpływ na działanie silnika samolotu oraz bezpieczeństwo lotu. Temperatura na wysokości przelotowej ok. 10 km (średniej wysokości przelotowej dla samolotów pasażerskich) może spaść nawet do -60 stopni Celsjusza. W takich warunkach istnieje bardzo duże ryzyko zamarznięcia wody w przewodach paliwowych i zatrzymania pracy silnika ze względu na odcięcie dopływu paliwa. Obecność wody w paliwie może być przyczyną korozji metalowych elementów układu paliwowego, a także wywoływać zakłócenia spalania paliwa, co może prowadzić do spadku mocy silnika, jego nierównej pracy czy trudności w osiągnięciu maksymalnej wydajności.
Pochylenie zbiornika w kierunku punktu spustowego ma na celu zapewnienie skutecznego odprowadzania zanieczyszczeń oraz wody. Dzięki takiemu rozwiązaniu skropliny i osady gromadzą się w na dnie zbiornika. Łatwiej jest je wówczas usunąć, co jest to kluczowe dla utrzymania jakości paliwa, a tym samym dla zagwarantowania bezpieczeństwa samolotów oraz lotniskowych zbiorników paliwowych. Często na dnie zbiornika projektowane są także specjalne odstojniki, które zbierają drobne zanieczyszczenia oraz pozwalają na oddzielenie wody od paliwa.
Skropliny wody mogą pojawiać się w zbiornikach z różnych powodów. Paliwo lotnicze może zostać zanieczyszczone wodą już na etapie produkcji, a także podczas transportu, magazynowania (np. nieszczelności w systemie odpowietrzania) czy tankowania zbiornika. Kondensacji pary wodnej na wewnętrznych ściankach zbiornika sprzyjają także m.in. zmiany temperatur otoczenia (np. spadek temperatury w nocy), duże zmiany wilgotności czy duże przestrzenie powietrzne w zbiorniku (gdy zbiornik jest częściowo pusty).
Produkcja zbiorników lotniczych wymaga wdrożenia najwyższych standardów jakości i bezpieczeństwa. Szczególnie istotne jest zastosowanie odpowiednich metod ochrony paliwa lotniczego przed zanieczyszczeniem wodą i innymi osadami. Podczas realizacji tego typu projektów ważne jest uwzględnienie norm oraz różnic w przepisach obowiązujących na rynkach krajowych. Nachylenie zbiornika w kierunku punktu spustowego wynosi zazwyczaj 1%. Prócz konstrukcyjnych rozwiązań w postaci nachylenia zbiornika, często stosowane są także rozwiązania w postaci pływającej rury ssącej, dzięki której minimalizowane jest ryzyko zasysania wody przez pompę dystrybucyjną. W niektórych krajach wymagane jest także malowanie wewnętrznej ściany zbiornika jasną farbą, dzięki czemu przy inspekcji zbiornika szybko można wychwycić pierwsze oznaki korozji.
